STARA PRZEPOMPOWNIA

W kwietniu 2012 r. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego ogłosił III edycję Konkurs ReVita Wielkopolsko. Celem konkursu było opracowanie koncepcji rewitalizacji funkcjonalnej i architektonicznej obiektów poprzemysłowych lub powojskowych z terenu Wielkopolski. Konkurs przeprowadzono w dwóch etapach. W pierwszym samorządy lokalne zgłaszały propozycje obiektów infrastruktury postindustrialnej, przeznaczonych do rewitalizacji. Miasto Piła zgłosiło budynek nieużytkowanej dawnej przepompowni ścieków, zlokalizowanej w Pile przy ul. 11 Listopada 26.
W czerwcu Członkowie Kapituły Konkursu wybrali pięć obiektów, które stanowiły przedmiot II etapu Konkursu. Wśród wybranych obiektów znalazł się wspomniany budynek. Konkurs miał za zadanie uruchomić twórczy potencjał wielkopolskich architektów, projektantów, designerów, studentów i osób twórczych, aby uzyskać świeże i kreatywne spojrzenie na ten obiekt, celem wydobycia z niego nowej energii i potencjału.

fot1-przepompownia
budynek starej przepompowni

Zgłoszony do konkursu budynek dawnej przepompowni jest jednym z niewielu ocalałych obiektów przeszłości. Obiekt został wybudowany na początku XX wieku. Położony jest w centrum miasta Piły przy ul. 11 Listopada 26, w pobliżu skrzyżowań z ul. M. Konopnickiej i ul. dr Witaszka, w zurbanizowanej przestrzeni miejskiej. Objęty jest ochroną konserwatorską.

Początki powstania nowożytnej kanalizacji miasta Piły sięgają przełomu XIX i XX wieku, kiedy przystąpiono do budowy nowoczesnych miejskich sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. W wyniku realizowanych inwestycji, w początkowych latach XX wieku powstały w Pile 4 studnie wiercone, głębinowe, wodociągowa wieża ciśnień, przepompownie oraz stacja uzdatniania wody. W celu poprawy warunków sanitarnych miasta, równolegle z budową sieci wodociągowej układano sieć kanalizacyjną. Wpływ na wybór miejsca lokalizacji przepompowni przy dzisiejszej ul. 11 Listopada miało naturalne ukształtowanie terenu miasta – znaczna jego część położona jest w niecce. Wybudowany obiekt posiadał dwa osadniki, w tym jeden z kratą do wydzielania części stałych. Wyposażony był w dwie lub trzy pompy o napędzie z silników gazowych oraz mechaniczne urządzenia do oczyszczania ścieków. Budynek przepompowni jest częściowo podpiwniczony. Składa się z wysokiej hali nakrytej stromym, dwuspadowym dachem, z trzykondygnacyjnej wieży oraz dwukondygnacyjnego aneksu mieszkalnego z użytkowym poddaszem. Kubatura obiektu 2600 m3.
Dawna przepompownia ścieków w Pile prezentuje walory architektoniczne oraz historyczno-techniczne odnoszące się do szybkiego postępu technicznego przełomu XIX i XX wieku oraz związanego z tym wzrostu poziomu życia społeczeństwa. Stanowi przykład architektury przemysłowej, operującej bogatym detalem architektonicznym, czerpiącym z ikonograficznych źródeł średniowiecznych. Obiekt posiada charakterystyczne pilastry, ceglane gzymsy, lizeny, okulusy, „sterczykowate” narożniki. W znaczący sposób kształtuje krajobraz kulturowy miasta Piły, świadczy o historii miasta, jest elementem budowy tożsamości społeczności lokalnej. Przepompownia funkcjonowała do 1986 roku. Jej funkcję przejęła wybudowana na sąsiednim terenie nowa przepompownia ścieków.
Uchwałą Nr XVII/242/12 Rady Miasta Piły z dnia 28 lutego 2012 r. przystąpiono do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Piły w rejonie ulic Pocztowej i Marszałka Piłsudskiego. Granice obszaru objętego planem obejmują również budynek dawnej przepompowni.
W listopadzie ogłoszono wyniki III edycji konkursu. Członkowie Kapituły wyłonili laureatów, przyznając jedno I miejsce oraz pięć wyróżnień. Nagrodę główną oraz jedno z wyróżnień przyznano autorom projektów rewitalizacji pilskiej przepompowni przy ul. 11 Listopada.

Najwyżej oceniono projekt rewitalizacji starej przepompowni w Pile, opracowany przez zespół modelina architekci s.c. w składzie:
 mgr inż. arch. Jerzy Woźniak, mgr inż. arch. Paweł Garus, mgr sztuki Kinga Kin, stud. arch. Agnieszka Owsiany (wizualizacja poniżej – kliknij w obrazek)

fot2-przepompownia-modelina

Wyróżnienie otrzymał projekt przygotowany przez mgr inż. arch. Roberta Gudelawiczusa – wizualizacja poniżej (kliknij w obrazek)

fot3-przepompownia-gudelawiczus

Poniżej przedstawiamy pozostałe równie ciekawe prace zgłoszone na konkurs:

– wizualizacja pracy przygotowanej przez Krzysztofa Ziętkiewicza – Pracownia Architektoniczna „ALTA” (poniżej kliknij w obrazek)

fot4-przepompownia-alta

– wizualizacja pracy przygotowanej przez Marte Kotlarz (poniżej kliknij w obrazek)

fot5-przepompownia-kotlarz

– wizualizacja pracy przygotowanej przez Monikę Kuszyńską i Mikołaja Kuten (poniżej kliknij w obrazek)

fot6-przepompownia-kuten-kuszynska

– wizualizacja pracy przygotowanej przez Marte Thiel i Adama Pochylskiego (poniżej kliknij w obrazek)

fot7-przepompownia-pochylski-thiel

– wizualizacja pracy przygotowanej przez Rafała Wiśniewskiego – Pracownia Architektoniczna ARCHITERRA (poniżej kliknij w obrazek)

fot8-przepompownia-wisniewski

mw.pila
17.08.2013 r.

źródło:
1. Informacje ze strony internetowej Urzędu Miasta Piły